Angst voelt vaak als een ongewenste metgezel die ons overal volgt, wat alles moeilijker maakt. Voor veel mensen komt angst door werkstress, ingewikkelde relaties of gewoon de onvoorspelbaarheid van het leven. Maar iets belangrijks dat vaak over het hoofd wordt gezien, is hoe we ons eigen zelfbeeld zien.
Zelfwaardering is als een innerlijke gids die ons helpt te begrijpen wie we zijn en hoe we in de wereld passen. Het beïnvloedt hoe we denken dat anderen ons zouden moeten behandelen. Mensen met een hoge zelfwaardering weten dat ze waardevol zijn, precies zoals ze zijn, zonder dat ze het hoeven te bewijzen door prestaties of wat anderen van hen denken. Dit zorgt ervoor dat ze sterker staan wanneer ze moeilijke tijden doormaken, waardoor ze zowel overwinningen als verliezen kunnen verwerken zonder hun eigenwaarde te laten veranderen. Wanneer we geen sterk gevoel van zelfwaardering hebben, kan dit angst veroorzaken. Als we niet geloven dat we goede dingen of respect verdienen, kunnen we ons gemakkelijk onzeker en angstig voelen, wat de angst alleen maar verergert.
De relatie tussen een laag zelfbeeld en angst is vaak cyclisch en versterkt elkaar. Mensen met een laag zelfbeeld vermijden vaak het nemen van risico’s of het aangaan van nieuwe kansen uit angst dat ze zullen falen of door anderen beoordeeld worden. Dit vermijdingsgedrag kan leiden tot gemiste kansen voor groei, wat het geloof versterkt dat ze incapabel of onwaardig zijn. Dit maakt hun zelfvertrouwen nog lager, waardoor de angst toeneemt.
Bovendien is de angst voor oordeel bijzonder sterk bij mensen met een laag zelfbeeld. Ze piekeren vaak over hoe anderen hen zien, wat leidt tot angst, sociale terugtrekking en gevoelens van ontoereikendheid. Dit creëert een vicieuze cirkel waarbij angst en laag zelfbeeld elkaar versterken, waardoor het moeilijk is om negatieve zelfperceptie te doorbreken.
Veel mensen met een laag zelfbeeld vragen voortdurend om geruststelling en bevestiging van anderen om hun angst te beheersen. Dit maakt dat ze niet leren om zelf met hun angst om te gaan en geloven dat ze het niet kunnen zonder hulp. Na verloop van tijd verliezen ze vertrouwen in hun eigen kunnen, wat hun angst voor oordeel en verlaten worden vergroot.
Om uit deze cyclus te breken, moeten we onze focus verschuiven van externe bevestiging naar interne kracht, door onze sterke punten en capaciteiten te erkennen. Dit helpt bij het opbouwen van zelfwaardering, het beter beheersen van angst en het verminderen van de angst voor oordeel van anderen. Hier zijn een paar praktische tips om je te helpen bij het opbouwen van zelfvertrouwen:
Zelfcompassie
Behandel jezelf met vriendelijkheid en begrip, zoals je een goede vriend zou behandelen. Erken dat iedereen fouten maakt en gebreken heeft. Wanneer negatieve gedachten opkomen, daag ze dan uit. In plaats van te denken: “Ik heb het verpest, ik ben een mislukking,” probeer je het anders te zien: “Ik heb een fout gemaakt, maar ik kan hiervan leren.” Deze verandering in perspectief kan helpen om een meer compassievol zelfbeeld te ontwikkelen.
Grondingstechnieken voor als je Angstig of Overweldigd Bent
In plaats van je angst te laten groeien, neem even de tijd om je gevoelens te herkennen en bewust te kiezen om jezelf te kalmeren. Stel een timer in voor 5 minuten voordat je hulp zoekt (vooral als je snel geruststelling nodig hebt). Gebruik deze tijd om diep adem te halen of kijk rustig om je heen. Je kunt ook de vlinder-oefening proberen: omhels jezelf zachtjes en tik afwisselend op je linker- en rechterarm. Als dit goed voelt, kun je de timer langer zetten om jezelf meer tijd te geven om tot rust te komen. Als je je na de timer nog steeds overweldigd voelt, is het oké om hulp te zoeken.
Door eerst zelf te proberen je angst te kalmeren, neem je verantwoordelijkheid voor je emoties en leer je om beter met angst om te gaan. Hoe vaker je dit doet, hoe meer vertrouwen je krijgt in je eigen kracht om moeilijke momenten te doorstaan. Dit helpt je om minder afhankelijk te worden van anderen en je zelfvertrouwen te versterken.
Uitdagen van Negatieve Gedachten
Het identificeren en uitdagen van de negatieve overtuigingen die je over jezelf hebt, is een belangrijke stap in het versterken van je zelfwaardering. Begin met het onderzoeken van deze overtuigingen en beoordeel hun waarheid. Zijn ze gebaseerd op feiten of zijn het aannames die je in de loop van de tijd hebt geïnternaliseerd?
Om deze overtuigingen effectief uit te dagen, verzamel bewijs dat ze weerlegt. Als je vaak denkt: “Ik ben niet goed genoeg,” neem dan een moment om terug te kijken op je eerdere prestaties en momenten waarop je succes hebt behaald, hoe klein ook. Schrijf ze op en lees ze opnieuw wanneer die negatieve gedachten opkomen.
Gebruik ook de techniek van “Wie zegt dat?” Wanneer een negatieve gedachte opkomt, vraag jezelf dan wie je vertelt dat je niet waardig of capabel bent. Is het een kritische stem uit je verleden, maatschappelijke verwachtingen, of misschien een moment van zelftwijfel? Door de bron van deze overtuigingen in twijfel te trekken, geef je jezelf de macht om te erkennen dat jij de laatste bent die bepaalt wat je waard bent.
Deze praktijk helpt niet alleen bij het afbreken van schadelijke gedachtepatronen, maar versterkt ook het idee dat JIJ in controle bent over hoe je jezelf waarneemt.
Heb je hulp nodig bij het omgaan met je angst en het versterken van je zelfvertrouwen? Denk je dat verleden trauma invloed heeft op je welzijn? Neem gerust contact op. Je kunt me bereiken via e-mail op [email protected] (Therapie wordt op dit moment alleen in het Engels aangeboden.)